Verlies van het reukvermogen en/of het smaakvermogen kan verschillende oorzaken hebben. Vaak is er niet veel aan te doen. Vervelend is het wel. Verschillende cliënten van Lingzhi zeggen dat na een aantal consulten tegen de bijholte-ontsteking ook een groot deel van het reuk- en smaakvermogen weer terug is gekomen. Reden hiervoor zou kunnen zijn dat de infecties verantwoordelijk voor de ontsteking grondig worden aangepakt wat ruimte geeft voor gezond herstel.
Omdat reuk- en smaakstoornissen zelden levensbedreigend zijn, krijgen ze niet altijd de noodzakelijke medische aandacht. Toch kunnen deze stoornissen hinderlijk zijn omdat ze invloed hebben op het vermogen om te genieten van voedsel, dranken en aangename geuren. Ook kunnen ze invloed hebben op het vermogen om potentieel gevaarlijke chemische stoffen en gassen op te merken, met alle gevolgen van dien. Een enkele keer kan een stoornis met betrekking tot de reuk- en smaakzin ernstig zijn.
Hersencentra
Reuk en smaak zijn nauw met elkaar verbonden. De smaakpapillen van de tong herkennen smaak, de zenuwen in de neus herkennen geur. Beide sensaties worden naar de hersenen doorgestuurd, die de informatie combineren zodat smaken worden herkend en gewaardeerd. Hoewel sommige smaken (zout, bitter, zoet en zuur) zonder reukbeleving kunnen worden herkend, is voor complexere smaken (bijvoorbeeld van frambozen) zowel smaak- als reukbeleving noodzakelijk.
Anosmie
Compleet verlies van reuk (anosmie) of een verminderd reukvermogen vormt de meest voorkomende reuk- en smaakstoornis. Omdat het onderscheid tussen de ene en de andere smaakbeleving voor een groot deel afhankelijk is van ruiken, valt een verminderd reukvermogen vaak pas op als het voedsel smakeloos lijkt.
Tijdelijk verlies
Het reukvermogen kan worden aangetast door veranderingen in de neus, in de zenuwen die van de neus naar de hersenen lopen of in de hersenen zelf. Als de neusdoorgang bijvoorbeeld is verstopt als gevolg van een verkoudheid, kan de reukzin verminderd zijn omdat geuren de geurreceptoren niet kunnen bereiken. Omdat het reukvermogen invloed heeft op de smaak, merken verkouden mensen vaak dat hun voedsel niet lekker smaakt. De cellen van het reukorgaan kunnen tijdelijk beschadigd zijn door een influenzavirus (griep). Sommige mensen kunnen na een griepaanval verscheidene dagen of zelfs weken niet goed ruiken of proeven.
Blijvend verlies
In een enkel geval kan het verlies van reuk en smaak zin maanden duren of zelfs blijvend worden. De cellen die geuren waarnemen, kunnen beschadigd raken of verloren gaan door ernstige infecties van de neusbijholten of door bestralingtherapie bij kanker. De meest voorkomende oorzaak van blijvend verlies van de reukzin is echter hoofdletsel, zoals zich vaak voordoet bij verkeersongevallen. Vezels van de reukzenuw (dat wil zeggen de zenuw die geurreceptoren bevat) worden doorsneden bij de zeefplaat, het botstuk in de schedelbasis dat de intracraniale ruimte van de neusholte scheidt. Het komt zelden voor dat iemand zonder reukzin wordt geboren.
Hyperosmie
Overgevoeligheid voor geurprikkels (hyperosmie) komt veel minder vaak voor dan anosmie. Een afwijkend reukvermogen waardoor normale geuren als vies worden ervaren (dysosmie), kan het gevolg zijn van infectie van de neusbijholten of gedeeltelijke beschadiging van de nervus olfactorius (reukzenuw). Dysosmie kan ook worden veroorzaakt door slechte mondhygiëne. Hierdoor kunnen infecties ontstaan die een onaangename geur produceren die door de neus wordt waargenomen. Soms ontstaat dysosmie bij depressie. Sommige patiënten met epileptische aanvallen die hun oorsprong hebben in het reukcentrum, kunnen korte, levendige en soms onaangename reukbelevingen ervaren (olfactoire hallucinaties). Deze geurbelevingen maken deel uit van de aanval en zijn geen verkeerde interpretatie van een geur.
Ageusie
Verlies of vermindering van de smaakzin (ageusie) is in de meeste gevallen een gevolg van aandoeningen van de tong. Voorbeelden zijn een zeer droge mond, zwaar roken (vooral van pijptabak), bestralingtherapie van hoofd en hals en bijwerkingen van geneesmiddelen als vincristine (een middel tegen kanker) of amitriptyline (een middel tegen depressie).
Dysgeusie
Een smaakstoornis (dysgeusie) kan door dezelfde factoren worden veroorzaakt die ook leiden tot verlies van de smaakzin. Verbranding van de tong kan tijdelijk smaakpapillen vernietigen en als gevolg van aangezichtsverlamming (éénzijdige verlamming van het gezicht door slecht functioneren van de aangezichtszenuw) kan de smaakbeleving aan één zijde van de tong verminderd zijn. Dysgeusie kan ook een symptoom van depressie zijn.